ASPEKTE JURIDIKE TË BIZNESIT TË
SIGURIMIT VULLNETAR

Parathënie
Sigurimi është një nga fushat më komplekse të ligjit, për shkak të ndërthurjes së
disa disiplinave: teknike, ekonomike, matematikore dhe juridike. Në të njëjtën kohë, ajo
është një nga fushat më interesante të saj. Përqasja utilitare që ofron sigurimi, ka cuar
në dizenjimin e rregulla të reja për të qeverisur biznesin e sigurimeve dhe për të kujtuar
thënien se sigurimi dhe ligji esencialisht kanë të njëjtin qëllim: të mbrojnë shoqërinë!
Vendosja e rregullave të drejta, mund të bëjë që biznesi i sigurimeve ta realizojë këtë
mesazh.
Sigurimet janë instrument i transferimit të rrezikut nga individi, sipërmarrja apo
shteti, drejt kompanive të sigurimit. Transferimi i rrezikut sjell dobishmëri, si ndaj
individit që mbron pasurinë dhe cënimin nga rreziqet aksidentale, shëndetësore, etj,
ndaj sipërmarrjes, e cila ruan pasurinë dhe siguron vazhdimësinë e biznesit dhe Shtetit
që mbron interesin publik, transferon detyrimet shtetërore nga shteti tek institucione të
specializuara. Sigurimi gjithashtu, shërben si shtyllë në industrinë financiare dhe
tregjet e kapitalit, luan rol në rritjen e sigurisë shoqërore, ruajtjen e interesit publik dhe
atë personal.
Hapi që kam ndërrmarrë për të studiuar këtë temë, që bëhet gjithnjë e më aktuale në
ditët e sotme, më ka vënë në dilemë, për shkak të vështirësisë që paraqet për t’u
trajtuar, dhe literaturës së pakët, nëse do të mund ta realizoj siç duhet.
Në këtë punim, jam përpjekur të trajtoj konceptin e sigurimit dhe për të kuptuar
plotësisht përkufizimin e sigurimit në çdo kontekst të veçantë të tij, është me shumë
vlerë dhe ndoshta e domosdoshme, për të trajtuar disa nga parimet themelore, për të
vlerësuar natyrën bazike të biznesit të sigurimeve, sidomos atij vullnetar, në një stil që
është praktik dhe i lehtë për t’u kuptuar.
Gjithashtu, kam trajtuar se si funksionon i gjithë sistemi i sigurimeve
vullnetare,problematikën që paraqet, si në këndvështrimin e siguruesit dhe në
këndvështrimin e të siguruarit. Rregullimi ligjor dhe perspektiva europiane e sigurimit,
gjejnë një trajtim të veçantë në këtë punim, duke parashtruar edhe përqasjet e
legjislacionit shqiptar me atë europian. Produktet e sigurimit, shpresoj të jenë trajtuar
në këtë punim në një gjuhë të kuptueshme, si për ata individë apo subjekte, që duke
aplikuar, kërkojnë të bëhen pjesë e këtij sistemi, sikurse edhe për ata, që kërkojnë të
informohen, në këtë fushë kaq interesante të ligjit.
Punimi synon të plotësojë boshllëkun që ka në literaturë, të perceptojë një fushë
studimi të re, duke u bazuar në eksperiencën dhe literaturën e huaj, që trajton këtë
fushë të ligjit.

Tabela e përmbajtjes
Mirënjohje! ………………………………………………………………………………………………………….. i
Parathënie…………………………………………………………………………………………………………… ii
Lista e Shkurtimeve …………………………………………………………………………………………….. iii
Tabela e përmbajtjes ……………………………………………………………………………………………. iv
Metodologjia…………………………………………………………………………………………………….. viii
Hyrje …………………………………………………………………………………………………………………. ix
1.Qëllimi i Punimit………………………………………………………………………………………………. ix
2.Një vështrim i shkurtër mbi punimin …………………………………………………………………. xii
KREU 1……………………………………………………………………………………………………………….1
ZHVILLIMI HISTORIK MBI SIGURIMET……………………………………………………………1
1.1.Vështrim i përgjithshëm…………………………………………………………………………………….1
1.2.Zhvillimi historik në Shqipëri nga Kodi Tregtar 1932, në ligjin e vitit 2014……………4
1.2.1.Aspekte të veprimtarisë siguruese në Shqipëri …………………………………………………. 8
1.3.Eksperienca e Lloyd’s të Londrës. Funksionimi i saj. ………………………………………….12
1.3.1.Struktura dhe siguria në Llojd ……………………………………………………………………… 16
1.3.2.Shtrirja e veprimtarisë së Lloyd. Avantazhet dhe Disavantazhet. ……………………… 17
1.4.Sigurimi privat dhe sigurimi shoqëror. ………………………………………………………………19
1.5.Burimet e së drejtës së sigurimeve…………………………………………………………………….20
1.6.Ndërtimi i institucionit të sigurimeve në Europë…………………………………………………23
KREU II…………………………………………………………………………………………………………….31
KUPTIMI I SIGURIMIT DHE PARIMET KRYESORE………………………………………..31
2.1. Kuptimi i sigurimit, konceptet kryesore. …………………………………………………………..31
2.2.Kuptimi i Rrezikut (Risku). Elementët e saj……………………………………………………….34
2.3.Klasifikimet e Rrezikut ……………………………………………………………………………………37
2.3.1 Funksionimi i tregut dhe problematika në sigurimin e katastrofave………………….. 42
2.4.Rreziqet e Sigurueshëm …………………………………………………………………………………..46
2.5. Sigurimet si instrument i shpërndarjes dhe kompensimit të rrezikut……………………49
2.6 Sigurimet si teknikë e manaxhimit të riskut. ……………………………………………………..50
2.6.1. Pranimi ose mbajtja e riskut. Vetësigurimi……………………………………………………. 51
2.7 Sigurimet si biznes…………………………………………………………………………………………52
2.8 Sigurimet si kontratë ………………………………………………………………………………………56
2.9. Parimet kryesore në sigurime…………………………………………………………………………..56
2.9.1. Interesi i Sigurueshëm………………………………………………………………………………… 56
2.9.2. Mirëbesimi ……………………………………………………………………………………………….. 59
2.9.3. E drejta e zëvendësimit ……………………………………………………………………………… 62
2.9.4. Parimi i dëmshpërblimit…………………………………………………………………………….. 63
2.9.5. Kontributi……………………………………………………………………………………………….. 65
2.9.6. Shkaku Kryesor ………………………………………………………………………………………… 66
2.9.7. Transparenca ……………………………………………………………………………………………. 67
KREU III…………………………………………………………………………………………………………….70
SIGURIMI DHE INFORMACIONI ASIMETRIK…………………………………………………..70
3.1. Hyrje ……………………………………………………………………………………………………………70
3.2. Përzgjedhja e pafavorshme ose zgjedhja e kundërt (adverse selection) ………………..70
3.3. Rreziku Moral (moral hazard) ………………………………………………………………………..71
3.4. Zgjidhja e duhur për Pasojat ………………………………………………………………………….72
3.5. Detyra e bërjes së ditur të informacionit……………………………………………………………73
3.6. Detyra para kontraktore dhe postkontraktore e mbajtësit të policës……………………..76
3.7 Detyra parakontraktore dhe postkontraktore e siguruesit. ……………………………………81
3.8 Shkelja e detyrës : Mjetet ligjore të siguruesit…………………………………………………….84
3.8.1. Shkelja e detyrës para-kontraktore. Shkelja e qëllimshme ………………………………. 84
3.8.2. Shkelje nga neglizhenca…………………………………………………………………………….. 85
3.8.3. Shkelje e paqëllimshme ………………………………………………………………………………. 86
3.9. Shkelja e detyrës postkontraktore ……………………………………………………………………87
3.9.1. Marrëdhënia shkakësore…………………………………………………………………………….. 87
3.9.2. Kompensimi i dëmit…………………………………………………………………………………… 88
3.9.3. E drejta e rifitimit……………………………………………………………………………………… 89
3.10. Mjetet ligjore të mbajtësit të policës………………………………………………………………90
KREU IV ……………………………………………………………………………………………………………92
RREGULLIMI LIGJOR I VEPRIMTARISË SË SIGURIMEVE ………………………………92
4.1. Sigurimi dhe Mbikëqyrja. ……………………………………………………………………………….92
4.1.1. Objektivat dhe fusha e rregullimit të sigurimeve…………………………………………… 92
4.2. Veprimtaria e shoqërisë së sigurimit/risigurimit…………………………………………………94
4.2.1. Kufizimet e ushtrimit të veprimtarisë së shoqërisë së sigurimit/risigurimit. ………. 97
4.2.2. Themelimi i shoqërisë së sigurimit ………………………………………………………………. 98
4.2.3. Licenca për ushtrimin e veprimtarisë së sigurimit. ………………………………………… 99
4.3. Organizimi i shoqërisë së sigurimit ………………………………………………………………..109
4.3.1 Administrimi i rrezikut në shoqëritë e sigurimit ……………………………………………. 110
4.3.2. Administrimi i përhohshëm. Likuidimi dhe Falimentimi ……………………………….. 112
4.3.3 Mbrojtja e konsumatorit …………………………………………………………………………… 114
4.4. Ndërmjetësimi në sigurime dhe risigurime………………………………………………………116
4.4.1. Detyrat e ndërmjetësve ndaj të siguruarve ………………………………………………….. 117
4.4.2. Detyrimet e ndërmjetësit ndaj siguruesit …………………………………………………….. 119
4.4.3. Nevoja për rregullimin e ndërmjetësve………………………………………………………. 120
4.5. Risigurimi dhe bashkësigurimi. ……………………………………………………………………..123
KREU V…………………………………………………………………………………………………………..129
KONTRATA E SIGURIMIT …………………………………………………………………………….129
5.1. Kuptimi i kontratës së sigurimit……………………………………………………………………..129
5.2. Karakteristikat e veçanta të Kontratës së Sigurimit…………………………………………..131
5) Dallimi ndërmjet përjashtimit dhe garancisë …………………………………………………150
6) Problemi i përkeqësimit të rrezikut ……………………………………………………………….150
5.3. Parimi i dëmshpërblimit dhe liria kontraktore. Limitet e garancisë në sigurimet e
dëmeve ……………………………………………………………………………………………………………..152
5.4. Risku i sigurimit dhe Primi i sigurimit. ………………………………………………………….163
5.4.1 Sigurimi dhe faktorët e riskut……………………………………………………………………… 163
5.4.2 Primi i Sigurimit ………………………………………………………………………………………. 171
5.5. Përmbajtja (pjesët përbërëse) e policës së sigurimit. …………………………………………174
5.6. Format standarte dhe të përpunuara të policës së sigurimit. ……………………………….178
KREU VI …………………………………………………………………………………………………………180
SIGURIMI I PASURISË DHE I PËRGJEGJËSIVE……………………………………………….180
6.1. Hyrje ………………………………………………………………………………………………………….180
6.2. Sigurimi nga zjarri ……………………………………………………………………………………….181
6.3. Sigurimi i ndërprerjes së veprimtarisë ekonomike …………………………………………..186
6.4. Sigurimi nga vjedhja ……………………………………………………………………………………188
6.5. Sigurimi i parave…………………………………………………………………………………………189
6.6. Sigurimi nga të gjitha rreziqet……………………………………………………………………….190
6.7. Sigurimi i mallrave në udhëtim…………………………………………………………………….190
6.8. Policat paketë të sigurimit………………………………………………………………………….191
6.9. Sigurimi i banesave……………………………………………………………………………………..193
6.10. Sigurimet motorrike private…………………………………………………………………………195
6.11. Polica e sigurimit KASKO. …………………………………………………………………………199
6.12. Sigurimi i përgjegjësisë……………………………………………………………………………..203
6.13. Sigurimi i garancisë dhe i besnikërisë ………………………………………………………….209
6.14. Sigurimi kreditit …………………………………………………………………………………………210
6.14.1 Rreziku i mospagesës për shkak të paaftësisë paguese ose rrethanave të tjera .. 210
6.14.2 Kreditë e shlyera me këste ……………………………………………………………………….. 211
6.14.3 Kreditë hipotekore ………………………………………………………………………………….. 211
6.14.4 Kredia Lombard…………………………………………………………………………………….. 212
KREU VII …………………………………………………………………………………………………………214
SIGURIMI JETËS DHE SHËNDETIT……………………………………………………………….214
7.1. Vështrim i Përgjithshëm ………………………………………………………………………………214
7.2 Karakteristikat e sigurimit të jetës. ………………………………………………………………….218
7.3 Përqasjet e përcaktimit të shumës së sigurimit të jetës. ……………………………………..219
7.4 Tipet bazë të sigurimit të jetës ………………………………………………………………………222
7.5. Tipe të tjera të sigurimit të jetës…………………………………………………………………..230
7.5.1. Policat e Jetës të lidhura me Fondet e Investimeve………………………………………. 230
7.5.2 Sigurimi i jetës në grup ……………………………………………………………………………… 232
7.6. Shëndeti si produkt i sigurimeve……………………………………………………………………232
7.6.1 Kriteret kryesore për blerje të produkteve të sigurimit ………………………………….. 233
7.6.2 Sigurimet shëndetësore individuale …………………………………………………………….. 234
7.6.3 Tipet e sigurimeve shëndetësore individuale ………………………………………………… 234
7.7. Sigurimet e të tjera të personit ……………………………………………………………………..237
7.7.1. Sigurimi i Aksidenteve Personale dhe Sëmundjeve ……………………………………… 237
7.7.2. Sigurimi i fëmijëve …………………………………………………………………………………… 239
7.8. Sigurimet e të ardhurave periodike ( SAP) dhe pensionet…………………………………241
7.8.1. Skemat e pensioneve individuale ……………………………………………………………….. 243
7.8.2. Kontrata e Pensionit ………………………………………………………………………………… 244
7.8.3. Pensionet profesionale……………………………………………………………………………. 246
7.9. Sigurimi në udhëtim……………………………………………………………………………………. 247
Aksidentet personale …………………………………………………………………………………………. 249
KREU VIII………………………………………………………………………………………………………..251
TREGU I SIGURIMEVE , DREJT NJË TREGU UNIK EUROPIAN………………………251
8.1. Vështrim i përgjithshëm………………………………………………………………………………..251
8.2 Direktivat Europiane……………………………………………………………………………………..251
8.2.1.Konsolidimi i Direktivave ( ” Kodifikimi ” )………………………………………………….260
8.3. Mungesa e harmonizimit dhe nevoja për harmonizim……………………………………….281
8.4 Kontrata e sigurimeve në të drejtën Europiane………………………………………………….281
8.4.1. Kontrata e sigurimit: reflektime të së drejtës së krahasuar……………………………. 285
8.5 Aftësia paguese (Solvency II). Ndikimi i ndryshimeve në aftësinë paguese të
shoqërive të sigurimit………………………………………………………………………………………….289
PËRFUNDIME DHE REKOMANDIME ……………………………………………………………..300
BIBLIOGRAFIA ……………………………………………………………………………………………….309