Parathënie
Mbrojtja e konsumatorit…ka ndikimin kryesor në atë që është konsideruar si
çështja kryesore e integrimit ekonomik Europian, pasi ajo sjell në forma të mprehta dhe të
ndryshme dialektikat e mungesës së kufijve, mbrojtjen dhe një ndërhyrje të mbështetur në
parimin e mirëbesimit të Shteteve Anëtare, në mbrojtje të vlerave shoqërore dhe qëllimeve
legjitime, ndonëse kjo mund të passjellë kufizime në qarkullimin e lirë të mallrave, ku
mbështetet postulati për një treg të përbashkët.
Të kuptosh problemet e mbrojtjes së konsumatorit në kontekstin e tregut të
përbashkët është si të kuptosh çështjet thelbësore të integrimit të tregut Europian1.
Ligjet kanë pasur si synim mbrojtjen e konsumatorëve prej shekujsh. Këto ligje
janë hartuar në forma dhe akte të ndryshme, duke përfshirë ligje që rregullojnë kontratat,
aspekte të marrëdhënieve civile dhe penale. Përveç akteve që kanë si qëllim kryesor dhe të
drejtpërdrejtë mbrojtjen e konsumatorit, akte të tjera i shtrijnë efektet e tyre në funksion të
këtij qëllimi, duke synuar minimizimin e mashtrimit nga tregtarët, lirinë në shfaqjen e
vullnetit apo në lehtësimin e procedurave në zgjidhjen e konflikteve ku njëra palë është
konsumatori. Për pasojë, kufijtë e mbrojtjes së konsumatorit nuk janë konfiguruar ende
plotësisht.
Ky punim synon të paraqesë dhe të analizojë mbrojtjen që i ofrohet konsumatorit
në dy prej kontratave më të zhvilluara të kohëve të fundit nga ligjvënësi shqiptar, e parë
kjo nën këndvështrimin krahasues me ligjvënësin komunitar, atë italian dhe anglez. Punimi
fokusohet në të drejtat dhe detyrimet e palëve në kontratën e kredisë konsumatore dhe
kontratën e paketave të udhëtimit. Për të qenë të suksesshëm në këtë sipërmarrje kemi
ndëmarrë në analizë një numër të caktuar çështjesh.
Së pari, analizohet koncepti i kontratës së kredisë konsumatore dhe kontratës së
paketës së udhëtimit, duke individualizuar konceptin konsumator, tregtar, e drejtë për t’u
informuar, mospërmbushje të detyrimeve kontraktore në këto dy kontrata.
Së dyti, merret në konsideratë marrëdhënia midis mbrojtjes së konsumatorit dhe
ekonomisë së tregut. Shteti, me anë të ligjit, duhet të luajë vetëm një rol të kufizuar në
mbrojtjen e konsumatorëve, për shkak se mbrojtja e konsumatorit arrihet në mënyrë
efektive nëpërmjet funksionimit të tregjeve të lira dhe të hapura. Aktet ligjore duhet të
përdoren për të siguruar që tregjet të funksionojnë lirisht në mënyrën më të mirë të
mundshme, duke respektuar konkurrencën e lirë dhe vullnetin e konsumatorit. Kur tregjet
nuk punojnë në mënyrën e duhur, shteti ndërhyn nëpërmjet ligjit për të adresuar këtë
zhvillim në drejtimin më të mirë të mundshëm.
Duke përdorur termat e barazisë dhe të efikasitetit në vend të termave treg dhe
objektiva socialë, Ramsay vëren se: “një politikë efikase është gjithmonë e justifikuar nga
barazia meqenëse konsumatorët janë në gjendje për të marrë mallra dhe shërbime me
cilësinë dhe çmimin për të cilët ato janë të gatshëm për të paguar.”

Përmbajtja
Dedikim …………………………………………………………………………………………………………. ii
Mirënjohje ……………………………………………………………………………………………………… iii
Parathënie………………………………………………………………………………………………………… iv
Qëllimi i studimit ………………………………………………………………………………………………. 1
Çështjet për diskutim …………………………………………………………………………………………. 2
Metodologjia …………………………………………………………………………………………………….. 3
Një vështrim i shkurtër mbi punimin ……………………………………………………………………. 5
Në vend të hyrjes… ……………………………………………………………………………………………. 8
Kapitulli 1 …………………………………………………………………………………………………………. 12
Sfondi Historik ………………………………………………………………………………………………….. 12
1.1 Kalimi nga kontrata të ngjashme me konsumatorin në zhvillimin e së drejtës
konsumatore në botë ………………………………………………………………………………………… 12
1.2 Aspekte historike të kontratave të ngjashme me kontratat konsumatore në
Shqipëri përpara vitit 1990 ……………………………………………………………………………….. 18
1.2.1 Pasqyrime të këtyre zhvillimeve në të drejtën zakonore shqiptare …………… 18
1.2.2 Pasqyrime të këtyre zhvillimeve në Kodin Civil të vitit 1929 …………………. 21
1.2.3 Pasqyrime të kontratave të ngjashme me kontratat konsumatore në ligjin
􀂳􀀰􀁅􀁌􀀃veprimet juridike dhe detyrimet” …………………………………………………………… 23
1.2.4 Aspekte të këtyre kontratave në Kodin Civil të vitit 1981 ………………………. 25
1.3 Korniza ligjore dhe mbrojtja e konsumatorit në Shqipëri pas vitit 1990 ……… 27
1.3.1 Aktet e para ligjore në fushën e mbrojtjes së konsumatorit,vitet 1991 -1 997
…………………………………………………………………………………………………………27
1.3.2 Mbrojtja e konsumatorit nga vitit 1997 deri në vitin 2006 ………………………. 30
Kapitulli 2 …………………………………………………………………………………………………………. 37
2.1 Korniza ligjore në fuqi në lidhje me mbrojtjen e konsumatorit …………………… 37
2.1.1 Aktet ligjore kombëtare për mbrojtjen e konsumatorit …………………………… 37
2.1.2 Aktet ligjore ndërkombëtare për mbrojtjen e konsumatorit, ku aderon Shteti
Shqiptar ………………………………………………………………………………………………………. 41
2.2 Koncepte të përbashkëta për këto kontrata konsumatore ……………………………. 43
Kapitulli 3………………………………………………………………………………………………………….57
Kredia konsumatore…………………………………………………………………………………………..57
3.1 Kuadri ligjor dhe aspekte të përgjithshme ………………………………………………… 57
3.1.1 Përkufizime ………………………………………………………………………………………. 59
3.2 Fusha e zbatimit ……………………………………………………………………………………. 66
Kapitulli 4 …………………………………………………………………………………………………………. 78
Të drejtat e konsumatorit dhe detyrimet e kreditorit sipas fazave ku kalon lidhja e
kontratës së kredisë konsumatore ………………………………………………………………………. 78
4.1 Publiciteti në marrëveshjet e kredisë ……………………………………………………….. 78
4.2 Detyrimi për dhënien e informacionit parakontraktor ………………………………… 83
4.2.1 Detyrimi për dhënien e informacionit parakontraktor. Kërkesa të përgjithshme.
83
4.2.2 Detyrimi për dhënien e informacionit parakontraktor. Kërkesa të veçanta. .. 90
4.3 Detyrimi për dhënien e informacionit kontraktor ………………………………………. 91
4.4 Norma Efektive e Interesit (NEI) ……………………………………………………………. 98
Kapitulli 5 ……………………………………………………………………………………………………….. 101
Aspekte të tjera të kontratës së kredisë konsumatore ……………………………………….. 101
5.1 E drejta e heqjes dorë nga kontrata ………………………………………………………… 101
5.1.1 Heqja dorë “e zakonshme” ……………………………………………………………….. 102
5.1.2 Heqja dorë e “jashtëzakonshme” ……………………………………………………….. 103
5.1.3 Ushtrimi i së drejtës për të hequr dorë ………………………………………………… 106
5.1.4 Pasojat e ushtrimit të së drejtës për të hequr dorë ………………………………… 109
5.2 Shlyerja e kredisë përpara afatit të maturimit ………………………………………….. 117
5.3 Forma, si mënyrë e shfaqjes së vullnetit në kontratën e kredisë konsumatore 121
Kapitulli 6 ……………………………………………………………………………………………………….. 129
Kontrata e paketave të udhëtimit …………………………………………………………………….. 129
6.1 Hyrje …………………………………………………………………………………………………. 129
6.1.1 Zhvillimi i fenomenit “turizëm”, nga kontrata e transportit apo e mandatit tek
kontrata e paketave të udhëtimit …………………………………………………………………… 130
Kapitulli 7 ……………………………………………………………………………………………………….. 136
Elementët thelbësorë të kontratës së paketave të udhëtimit……………………………….. 136
7.1 Nocioni “Kontrata e paketave të udhëtimit”……………………………………………. 136
7.2 Subjektet ……………………………………………………………………………………………. 142
7.2.1 Konsumatori – turist (udhëtari) …………………………………………………………. 142
7.2.2 Organizatori i paketës së udhëtimit ……………………………………………………. 145
7.2.3 Shitësi i paketës turistike ………………………………………………………………….. 148
7.3 Fazat e lidhjes së kontratës dhe detyrimi për informim…………………………….. 150
7.3.1 Broshura e paketave turistike ……………………………………………………………. 150
7.3.2 Kontrata, përmbajtja dhe forma e saj………………………………………………….. 156
7.3.2.1 Përmbajtja e kontratave të paketave turistike ……………………………….. 157
7.3.2.2 Forma e kontratave të paketave turistike ……………………………………… 159
7.3.3 Kontratat e minutës së fundit …………………………………………………………….. 165
7.3.4 Informacioni (Rregullimi ligjor) pas lidhjes së kontratës dhe përpara
nisjes së udhëtimit ……………………………………………………………………………………… 167
7.4 Institutet që sjellin ndryshime të kontratës së paketave turistike ……………….. 168
7.4.1 Zëvendësimi i konsumatorit (cedimi i kontratës) …………………………………. 169
7.4.2 Ushtrimi i heqjes dorë nga ana e konsumatorit ……………………………………. 172
7.4.2.1 Rishikimi i çmimit në kontratën e paketave turistike …………………….. 174
7.4.2.2 Ndryshimi i kushteve thelbësore të kontratës ……………………………….. 178
7.4.3 Anullimi nga ana e organizatorit ose shitësit të paketës së udhëtimit ……… 181
7.5 Tipe të veçanta të kontratave të paketave të udhëtimit ……………………………… 183
Kapitulli 8 ……………………………………………………………………………………………………….. 186
Mospërmbushja e detyrimeve nga palët ……………………………………………………………. 186
8.1 Mospërmbushja e detyrimeve nga konsumatori ………………………………………. 186
8.2 Mospërmbushja e detyrimeve nga organizatori dhe/ ose shitësi ………………… 189
8.3 Shpërblimi i dëmit si pasojë e mospërmbushjes së detyrimeve në kontratën e
paketës së udhëtimit ………………………………………………………………………………………. 199
8.3.1 Shpërblimi i dëmit pasuror ……………………………………………………………….. 201
8.3.2 Shpërblimi i dëmit jopasuror …………………………………………………………….. 203
8.3.3 Shpërblimi i dëmit të shkaktuar “nga prishja e pushimeve” ………………….. 204
Kapitulli 9 ……………………………………………………………………………………………………….. 209
Kontrata e sigurimit, kontratë aksesore e kontratës së paketës së udhëtimit……… 209
Konkluzione ……………………………………………………………………………………………………. 218
Rekomandime …………………………………………………………………………………………………. 224
Bibliografia ……………………………………………………………………………………………………… 227
Abstrakt…………………………………………………………………………………………………………..241
Abstract …………………………………………………………………………………………………………..241